“જરૂરી વિધિ વિના હિન્દુ લગ્ન અમાન્ય”: લગ્ન પર સુપ્રીમ કોર્ટનો મોટો નિર્ણય
નવી દિલ્હીઃ લગ્નને લઈને સુપ્રીમ કોર્ટે મહત્વનો નિર્ણય આપ્યો છે. આ નિર્ણયમાં સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું છે કે હિન્દુ લગ્ન એ એક સંસ્કાર છે અને તે “ગીત-નૃત્ય”, “જીતવા-જમવાની” ઘટના નથી. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે જો જરૂરી વિધિઓ કરવામાં ન આવી હોય તો હિન્દુ લગ્ન રદબાતલ છે અને નોંધણી આવા લગ્નને માન્ય ગણી શકતી નથી. એક નિર્ણયમાં સુપ્રીમ કોર્ટે હિન્દુ મેરેજ એક્ટ 1955 હેઠળ હિન્દુ લગ્નની કાનૂની જરૂરિયાતો અને પવિત્રતાને સ્પષ્ટ કરી છે.
કોર્ટે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે હિન્દુ લગ્નને માન્ય રાખવા માટે તે સપ્તપદી (પવિત્ર અગ્નિની આસપાસ પરિભ્રમણના સાત ફેરા) જેવા યોગ્ય સંસ્કારો અને વિધિઓ સાથે કરવામાં આવે છે અને વિવાદોના કિસ્સામાં આ સમારોહનો પુરાવો છે. જસ્ટિસ બી. નાગરથનાએ પોતાના ચુકાદામાં કહ્યું કે, હિન્દુ લગ્ન એ એક સંસ્કાર છે. જેને ભારતીય સમાજમાં એક મહાન મૂલ્યની સંસ્થા તરીકેનો દરજ્જો મળવો જોઈએ. આ કારણોસર અમે યુવક-યુવતીઓને વિનંતી કરીએ છીએ કે લગ્નની સંસ્થામાં પ્રવેશતા પહેલા તેના વિશે ઊંડાણપૂર્વક વિચાર કરો અને ભારતીય સમાજમાં આ સંસ્થા કેટલી પવિત્ર છે તેનો વિચાર કરો.
તેમણે કહ્યું, લગ્ન એ ‘ગીત અને નૃત્ય’ અને ‘પીવા અને જમવાનું’ અથવા અનુચિત દબાણ દ્વારા દહેજ અને ભેટોની માંગણી અને વિનિમય કરવાનો પ્રસંગ નથી. જે બાદ કોઈપણ સંજોગોમાં ફોજદારી કાર્યવાહી શરૂ કરી શકાય છે. લગ્ન એ કોઈ વ્યાપારી વ્યવહાર નથી. તે ભારતીય સમાજની એક મહત્વપૂર્ણ ઘટના છે જે એક પુરુષ અને સ્ત્રી વચ્ચેના સંબંધને સ્થાપિત કરવા માટે ઉજવવામાં આવે છે. જે ભવિષ્યમાં વધતા પરિવાર માટે પતિ અને પત્નીનો દરજ્જો પ્રાપ્ત કરે છે.
